Numer 3(96) 2018

Wersją podstawową (referencyjną) czasopisma jest wersja papierowa.

Miesiąc wydania: wrzesień 2018 r.
Numer: 3 (96)

Spis treści:

Artykuły i rozprawyOrzeczenia i glosyInformacje prawneRecenzjeSprawozdania

  • Anna Tarasiuk, Bartosz Wojno 
    Analiza wymagań i potrzeb klienta w procesie dystrybucji ubezpieczeń
  • Dr hab. Magdalena Szczepańska
    Wynagrodzenie brokera ubezpieczeniowego w świetle ustawy o dystrybucji ubezpieczeń
  • Karol Rajewski
    Funkcja compliance w strukturze organizacyjnej zakładów ubezpieczeń – wyzwania i aspekty praktyczne
  • Dr hab. Dorota Maśniak 
    „Ruch pojazdu” jako przesłanka odpowiedzialności ubezpieczyciela OC posiadacza ciągnika rolniczego lub pojazdu wolnobieżnego– znaczenie orzeczenia TS C 514/16 Rodrigues de Andrade
  • Dr Małgorzata Serwach
    Termin wniesienia wniosku o ustalenie zdarzenia medycznego – wątpliwości praktyczne oraz prawne
  • Małgorzata Więcko-Tułowiecka, radca prawny
    EIOPA’s Preparatory Guidelines on Produkt Oversight and Governance Arrangements by Insurance Undertakings and Insurance Distributors in the Context of Polish Recomendation on Product Managementh

  • Jacek Reps 
    Przegląd orzecznictwa sądowego z zakresu prawa ubezpieczeń gospodarczych

  • Beata Mrozowska-Bartkiewicz
    Nowe przepisy dotyczące przedawnienia roszczeń – zmiana kodeksu cywilnego i innych ustaw
  • Beata Mrozowska-Bartkiewicz
    Zmiana ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji i niektórych innych ustaw

  • Monika Szaraniec
    Recenzja książki pod red. naukową Jakuba Pokrzywniaka pt. „Nowe zasady dystrybucji ubezpieczeń”

  • Zofia Pawlak-Borsuk
    XXI Kongres na XXI wiek
    Kongres Polskich Brokerów Ubezpieczeniowych i ReasekuracyjnychMikołajki, 13–15 czerwca 2018 r.

Streszczenia artykułów: English Polski

Anna Tarasiuk, Bartosz Wojno

Analiza wymagań i potrzeb klienta w procesie dystrybucji ubezpieczeń

Przepisy ustawy o dystrybucji ubezpieczeń, implementując do prawa polskiego wymagania wynikające z dyrektywy w sprawie dystrybucji ubezpieczeń, wprowadzają kompleksowy obowiązek ustalania przez dystrybutorów ubezpieczeń wymagań i potrzeb klientów w zakresie ochrony ubezpieczeniowej. Obowiązek ten został wprowadzony w sposób generalny, bez dookreślenia szczegółowych mechanizmów jego realizacji. W ten sposób prawodawca obciążył dystrybutorów ubezpieczeń odpowiedzialnością nie tylko za wykonanie obowiązku przeprowadzenia analizy wymagań i potrzeb klienta, ale także za uprzednie określenie sposobu przeprowadzania tej analizy. Taki stan prawny powoduje zwiększony stan niepewności i liczne wątpliwości co do interpretacji i stosowania przepisów prawa. Celem niniejszego artykułu jest zidentyfikowanie podstawowych wątpliwości w tym zakresie. Przedmiotem artykułu są w szczególności zagadnienia: zakresu informacji, jakie dystrybutor ubezpieczeń powinien gromadzić na potrzeby analizy wymagań i potrzeb klienta oraz rezultatu, do jakiego powinna prowadzić ta analiza.

Słowa kluczowe: wymagania i potrzeby klienta analiza potrzeb dystrybucja ubezpieczeń informacje

Magdalena Szczepańska

Wynagrodzenie brokera ubezpieczeniowego w świetle ustawy o dystrybucji ubezpieczeń

W artykule przedstawiono wybrane zagadnienia dotyczące wynagrodzenia pośredników ubezpieczeniowych, w szczególności brokera ubezpieczeniowego. Autorka przedstawia ogólną charakterystykę działalności brokerskiej, istotę wynagrodzenia pośredników ubezpieczeniowych, a następnie omawia regulacje prawne zawarte w ustawie o dystrybucji, i ubezpieczeń, dotyczące wynagrodzenia brokera i różnych jego form zdefiniowanych w ustawie oraz obowiązków informacyjnych. Przepisy te budzą wątpliwości interpretacyjne i w związku z tym autorka podejmuje próbę doprecyzowania przedmiotowych regulacji również w świetle praktyki stosowanej na rynku w systemach wynagradzania pośredników ubezpieczeniowych.

Słowa kluczowe: dystrybucja ubezpieczeń pośrednik ubezpieczeniowy broker ubezpieczeniowy wynagrodzenie brokera prowizja

Karol Rajewski

Funkcja compliance w strukturze organizacyjnej zakładów ubezpieczeń – wyzwania i aspekty praktyczne

Zarządzanie zgodnością działalności przedsiębiorstwa z szeroko pojętymi przepisami prawa oraz innymi normami, określane mianem compliance, odgrywa coraz większą rolę w zakładach ubezpieczeń. Podstawowym celem tej funkcji – jako jednej z kluczowych funkcji systemu zarządzania ryzykiem oraz elementu systemu kontroli wewnętrznej – jest wypracowanie takiej organizacji zakładu ubezpieczeń i współpracy wszystkich pracowników, aby uzyskać pewność, że procesy biznesowe odbywają się zgodnie z regulacjami prawnymi, rekomendacjami i wytycznymi regulatorów, strategią oraz deklarowanymi wartościami etycznymi.
Autor przedstawia wybrane zagadnienia kluczowe dla zarządzania ryzykiem compliance w zakładzie ubezpieczeń. Omawia relacje pomiędzy funkcją compliance a innymi komórkami organizacyjnymi oraz organem nadzoru. Ramy opracowania pozwalają jedynie na przedstawienie struktury zagadnień, które stoją przed compliance w zmieniającej się sytuacji rynkowej. Niektóre z przedstawionych aspektów powinny być oczywiście rozwinięte, ale to wymaga, w ocenie autora, odrębnych opracowań.

Słowa kluczowe: compliance system zarządzania zakładem ubezpieczeń funkcje kluczowe kontrola wewnętrznazarządzanie ryzykiem compliance

Dorota Maśniak

„Ruch pojazdu” jako przesłanka odpowiedzialności ubezpieczyciela OC posiadacza ciągnika rolniczego lub pojazdu wolnobieżnego – znaczenie orzeczenia TS C 514/16 Rodrigues de Andrade

Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie o znaczenie orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości dotyczącego interpretacji pojęcia „ruchu pojazdu” w odniesieniu do pojazdów pełniących dwie funkcje: środka komunikacji i narzędzia pracy. Z uwagi na przyjętą w polskim prawie klasyfikację pojazdów mechanicznych będą to pojazdy wolnobieżne i ciągniki rolnicze. Interpretacja pojęcia „ruchu pojazdu” ma kluczowe znaczenie dla ustalenia istnienia i zakresu odpowiedzialności ubezpieczycieli odpowiedzialności cywilnej, jako że stanowi on przesłankę odpowiedzialności sprawczej. Uwzględniając zasadę akcesoryjności odpowiedzialności ubezpieczyciela poddano analizie wpływ interpretacji pojęcia „ruchu pojazdu” na zakres ochrony ubezpieczeniowej, wynikającej z obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu mechanicznego.

Słowa kluczowe: ruch pojazdu obowiązkowe ubezpieczenie komunikacyjne pojazd wolnobieżny ciągnik rolniczy Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny ubezpieczenie OC działalności gospodarczej ubezpieczenie OC rolnika

Małgorzata Serwach

Termin wniesienia wniosku o ustalenie zdarzenia medycznego – wątpliwości praktyczne oraz prawne

Przepisy ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta przewidują odrębny tryb dochodzenia odszkodowania i zadośćuczynienia w przypadku wystąpienia zdarzenia medycznego (rozdział 13a). Tryb ten, nazywany pozasądowym modelem kompensacji szkód medycznych, od początku obowiązywania budzi wiele zastrzeżeń interpretacyjnych. Dotyczą one zarówno kwestii o charakterze merytorycznym (definicja zdarzenia medycznego, stosunek zdarzenia medycznego do błędu medycznego, pojęcie aktualnej wiedzy medycznej), jak i formalnoprawnych związanych z postępowaniem prowadzonym przez Komisję.
Tematem niniejszej publikacji jest jedno z podstawowych zagadnień związanych z określeniem terminu do złożenia wniosku o ustalenie zdarzenia medycznego. Po przeprowadzeniu analizy obowiązującego rozwiązania autorka dochodzi do wniosku, że powinno ono w najbliższym czasie zostać doprecyzowane, aby uniknąć sytuacji, w której poszczególne komisje będą stosowały różne interpretacje, różnicując w ten sposób sytuację prawną wnioskodawców.

Słowa kluczowe: zdarzenie medyczne termin wniesienia wniosku o ustalenie zdarzenia medycznego komisja ds. orzekania o zdarzeniach medycznych przedawnienie postępowanie mediacyjno-ugodowe

Małgorzata Więcko-Tułowiecka

Wstępne wytyczne Europejskiego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych dotyczące ustaleń w zakresie nadzoru nad produktem i zarządzania nim przez zakłady ubezpieczeń i dystrybutorów ubezpieczeń w kontekście polskich wytycznych dotyczących zarządzania produktem

Wstępne wytyczne dotyczące ustaleń w zakresie nadzoru nad produktem i zarządzania nim pomiędzy zakładami ubezpieczeń a dystrybutorami ubezpieczeń są istotnym elementem ochrony konsumenta. Przez wiele lat tworzenie produktów ubezpieczeniowych nie zapewniało klientom odpowiedniej ochrony przed przypadkami tzw. mis-sellingu oraz oferowania produktów nieadekwatnych do potrzeb konsumentów. Zarządzanie i nadzór nad produktami ubezpieczeniowymi to również element nowej polityki dystrybucji ubezpieczeń określonej w tzw. Dyrektywie IDD. Ze względu na tę doniosłość bardzo ważne jest, aby nowe regulacje zostały implementowane prawidłowo we wszystkich państwach członkowskich.
Jednym z elementów ochrony konsumenta jest obowiązek ubezpieczyciela przekazania pośrednikowi adekwatnych informacji w zakresie produktu ubezpieczeniowego. Jest to ważny krok biorąc pod uwagę fakt, iż nowe produkty ubezpieczeniowe są niezwykle skomplikowane nie tylko z perspektywy konsumenta, ale również oferującego je pośrednika ubezpieczeniowego.

Słowa kluczowe: EIOPA ochrona konsumenta miękkie prawo zarządzanie produktem

Translation of Summaries into English– Anna Tulińska

Anna Tarasiuk, Bartosz Wojno

Demands and Needs Analysis in the Process of Insurance Distribution

The provisions of Act on insurance distribution, implementing the requirements resulting from the Directive on insurance distribution into the Polish law, introduce the complex obligation to determine by insurance distributors the client’s demands and needs in respect of the insurance cover. This obligation has been introduced in a general way, without referring to precise mechanisms of meeting such a requirement. As a result, the lawmaker made insurance distributors liable for not only performing their duty to perform analysis of the demands and needs of the client but also for the prior establishment of mechanism to perform such analysis. This increases legal uncertainty and many doubts as to the interpretation and execution of the legal provisions regarding insurance distribution. The aim of the article is to identify main doubts in the above respect. The article discusses in particular the issues of the scope of information that shall be collected by an insurance distributor for the purposes of the analysis of the demands and needs of the client and the result to which the said analysis should lead.

Keywords: demands and needs customer needs analysis insurance distribution information

Magdalena Szczepańska

Insurance Broker Remuneration in the Light of the Insurance Distribution Act

This article is devoted to selected issues related to the remuneration of insurance intermediaries, in particular insurance brokers. Having presented a general characteristics of brokerage activities and the essence of the insurance intermediaries’ remuneration, the author discusses the legal regulations included in the Insurance Distribution Act regarding broker remuneration and its different forms defined therein as well as an obligation to provide information. As these provisions raise interpretative uncertainties, the author attempts to clarify the interpretation of these regulations, also in view of systems of insurance intermediaries’ remuneration applied in business practice.

Keywords: insurance distribution insurance intermediary insurance broker broker remuneration commission

Karol Rajewski

The Compliance Function in the Structure of an Insurance Undertaking – Challenges and Practical Aspects

Management of company’s compliance with broadly understood legal regulations and other standards, known as compliance, is playing an increasingly important role in insurance undertakings. The primary purpose of this function, being one of the key features of the risk management system and an element of internal audit, is the development of such an organization of the insurance undertaking and the cooperation of all employees to ensure that business processes comply with the legal regulations, recommendations and guidelines of the regulators, strategy as well as declared ethical values.
The author presents selected issues crucial for compliance risk management in an insurance undertaking. Moreover, he discusses the relationship between the compliance function and other organizational units and the supervisory authority. What is presented within the framework of the article is only the structure of tasks facing compliance in a changing market situation. Certain aspects should obviously be developed in detail, which would require individual articles according to the author.

Keywords: compliance insurance company management system key functions internal audit  risk management compliance risk management

Dorota Maśniak

„Use of Vehicles” as a Prerequisite of the Liability of the Insurer of Civil Liability Insurance of the Owner of an Agricultural Tractor or a Slow-Moving Vehicle – the Importance of the CJ C-514/16 Rodrigues de Andrade Judgment

The present article is an attempt to answer the question about the importance of the judgment of the Court of Justice of the European Union regarding the interpretation of the concept of „use of vehicles” in respect of vehicles performing two functions, namely a means of transport and a production tool. In view of the classification of motor vehicles adopted in Polish law they are slow-moving vehicles and agricultural tractors. The interpretation of the term „use of vehicles” is vital to determine the existence and scope of liability of civil liability insurers, as it is a prerequisite of causative liability. Taking into account the principle of the ancillary nature of the insurer’s liability, the author analyses the impact of the interpretation of the concept of „use of vehicles” on the scope of insurance coverage under compulsory liability insurance of the owner of a motor vehicle.

Keywords: use of vehicles compulsory insurance slow-moving vehicle agricultural tractor  insurance guarantee fund business liability insurance  farmers’ liability insurance

Małgorzata Serwach

The Time Limit for Submitting a Request to Evaluate a Medical Event – Practical and Legal Uncertainties

The provisions of the Act of 6 November 2008 on Patients’ Rights and the Commissioner for Patients’ Rights specify a distinct procedure for claiming compensation and redress for medical events (Chapter 13a). This so-called out-of-court model of medical damage compensation has raised a variety of uncertainties in interpretation since it came into force. These doubts refer to substantive aspects (the definition of medical events, the relation of medical events to medical errors, the concept of the current medical knowledge) as well as formal and legal issues related to the proceedings conducted by the commission.
The present article is devoted to one of the fundamental issues associated with the determination of the time limit to submit a request to establish a medical event. Having analysed the regulation in force the author comes to the conclusion that it should be clarified in the near future in order to avoid situations when individual commissions apply various interpretations, differentiating in this way the legal status of applicants.

Keywords: medical event a time limit for submitting a request to evaluate a medical event commission for evaluation of medical events limitation mediation and conciliation proceedings

Małgorzata Więcko-Tułowiecka

EIOPA’s Preparatory Guidelines on Product Oversight and Governance Arrangements by Insurance Undertakings and Insurance Distributors in the Context of Polish Recommendations on Product Management

Product oversight and governance arrangements play a key role in customer protection. For many years the design of insurance products has not ensured meeting the needs of the target market and avoidance of mis-selling. They are an essential element of the new regulatory requirements under the Insurance Distribution Directive. Because of their relevance in terms of customer protection, it is of utmost importance that the new requirements are properly implemented and applied. As a part of consumer protection, it is the obligation of insurers to provide distributors with adequate information on the insurance product. This is an important step forward as new insurance products are extremely complex not only from the consumers‘ perspective, but also at the distribution point.

Keywords: EIOPA consumer protection