Wersją podstawową (referencyjną) czasopisma jest wersja papierowa.
Miesiąc wydania: marzec 2015 r.
Numer: 1 (82) 2015
Spis treści: English Polski
- Jakub Pokrzywniak
Zmiana postrzegania skutków wpisu do rejestru klauzul abuzywnych a postępowania odwoławcze od decyzji Prezesa UOKiK - Marcin Orlicki
Rekomendacja U, wytyczne dystrybucyjne, projekt ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej – szansa na zmianę praktyki zawierania i wykonywania ubezpieczeń grupowych - Małgorzata Serwach
Systemy no fault insurance w prawie polskim oraz w innych systemach europejskich - Bartosz Kucharski
Ochrona spadkobierców, uprawnionych do zachowku oraz wierzycieli w razie wskazania uposażonego w umowie ubezpieczenia na życie - Monika Rosa
Audyt zewnętrzny (biegły rewident) a audyt wewnętrzny w zakładzie ubezpieczeń
- Jacek Reps
Przegląd orzecznictwa sądowego z zakresu prawa ubezpieczeń gospodarczych - Małgorzata Serwach
Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 13 czerwca 2013 r. (V CSK 391/12) dotyczącego umowy o współpracy zawartej na czas nieoznaczony i możliwości jej wypowiedzenia
- Bogusław Bamber
Obszar Polski Europejskiego Rynku Ubezpieczeń A.D. 2015 (konferencja naukowa, Warszawa, 26.XI.2015) - Beata Mrozowska-Bartkiewicz
Kancelarie odszkodowawcze i ich rola w dochodzeniu roszczeń wobec zakładu ubezpieczeń (konferencja naukowa, Warszawa, 3.XII.2014 - Aleksander Raczyński
Problematyka zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę – wyzwania dla rynku ubezpieczeniowego (konferencja naukowa, Warszawa, 14.I.2015)
- Sylwia Młodyszewska
Bibliografia z ubezpieczeń (wybór za lata 2014 i 2015 oraz uzupełnienie za rok 2013)
- Małgorzata Serwach
No Fault Insurance Systems in Polish Law and in other European Legal Systems
Streszczenia artykułów: English Polski
Tłumaczenie streszczeń artykułów na język angielski – Anna Tulińska
- Jakub Pokrzywniak
Zmiana postrzegania skutków wpisu do rejestru klauzul abuzywnych a postępowania odwoławcze od decyzji Prezesa UOKIK
W ostatnim czasie Sąd Najwyższy opowiedział się przeciwko szerokiemu postrzeganiu skutków wpisu klauzul do rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone. Zgodnie z tym stanowiskiem, wpis ten rodzi zakaz stosowania danej klauzuli tylko we wzorcu, który był przedmiotem kontroli abstrakcyjnej, przez przedsiębiorcę pozwanego w procesie, na skutek którego dokonano wpisu. W konsekwencji, postępowania sądowe toczące się na skutek odwołań od decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów – w sytuacji, gdy uzasadnienie decyzji ogranicza się do powołania się na fakt uprzedniego dokonania takiego wpisu, bez odrębnej, samodzielnej oceny danej klauzuli – powinny zostać umorzone. Niedopuszczalne byłoby zaś dokonanie przez sąd – w reakcji na zmianę postrzegania przez Sąd Najwyższy skutków wpisu klauzuli do rejestru – modyfikacji kwalifikacji zarzucanego przedsiębiorcy czynu. Taka zmiana naruszałaby bowiem prawo przedsiębiorcy do obrony.
Słowa kluczowe: klauzule abuzywne rejestr klauzul abuzywnych naruszenie zbiorowych interesów konsumentów odwołanie od decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
- Marcin Orlicki
Rekomendacja U, wytyczne dystrybucyjne, projekt ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej – szansa na zmianę praktyki zawierania i wykonywania ubezpieczeń grupowych
Artykuł służy analizie praktycznych aspektów wdrażania dokumentów wydanych w 2014 r. przez Komisję Nadzoru Finansowego: skierowanej do banków Rekomendacji U i skierowanych do ubezpieczycieli Wytycznych w sprawie dystrybucji ubezpieczeń, a także projektu przepisów ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej w zakresie ubezpieczeń na cudzy rachunek. Autor omawia kwestię charakteru prawnego dokumentów KNF, konieczności stosowania przez instytucje finansowe zasad w nich określonych, konsekwencji prawnych obchodzenia prawa zinterpretowanego przez KNF oraz problemy intertemporalne.
Słowa kluczowe: bancassurance ubezpieczenia grupowe projekt ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej ubezpieczenia na cudzy rachunek Komisja Nadzoru Finansowego Rekomendacja U wytyczne dystrybucyjne
- Małgorzata Serwach
Systemy no fault insurance w prawie polskim oraz w innych systemach europejskich
Od kilku lat, w różnych systemach europejskich, tworzone są modele uproszczonej odpowiedzialności z szkody medyczne nazywane no fault insurance. Autorka omawia dwa wzorcowe modele europejskie: szwedzki, opierający się na obowiązkowym ubezpieczeniu na rzecz pacjentów oraz model francuski przewidujący przypadki odpowiedzialności za szkody medyczne zarówno na zasadzie winy, jak i bez winy, uzupełnione subsydiarną odpowiedzialnością państwa powstałą na zasadzie solidarności społecznej. Następnie Autorka przedstawia rozwiązania polskie oraz obowiązujący od 1 stycznia 2012 r. tryb dochodzenia odszkodowania i zadośćuczynienia za zdarzenia medyczne przed wojewódzkimi komisjami. Omawia sytuację prawną pacjentów, szpitali oraz ich ubezpieczycieli, a także wątpliwości związane z interpretacją obowiązujących przepisów. Wskazuje na ubezpieczenia z tytułu zdarzeń medycznych oraz ich charakter prawny (początkowo ubezpieczenia obowiązkowe, obecnie – dobrowolne).
Słowa kluczowe: odpowiedzialność za zdarzenia medyczne no fault insurance ubezpieczenia medyczne ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej błąd medyczny third party insurance szkody medyczne
- Bartosz Kucharski
Ochrona spadkobierców, uprawnionych do zachowku oraz wierzycieli w razie wskazania uposażonego w umowie ubezpieczenia na życie
Artykuł omawia dwa zagadnienia rzadko poruszane w literaturze. Pierwsze dotyczy zaliczania uposażonemu sumy ubezpieczenia lub składek ubezpieczeniowych na poczet należnego mu zachowku oraz doliczania ich do spadku jako darowizny na potrzeby rozliczeń z uprawnionymi do zachowku. Zdaniem autora, art. 831 § 4 k.c. nie wyklucza poglądu, że zaliczeniu na poczet należnego uposażonemu zachowku, ewentualnie doliczeniu do spadku na potrzeby rozliczeń ze spadkobiercami podlegają składki ubezpieczeniowe w części, w jakiej dotyczą one ryzyka śmierci. Drugie zagadnienie dotyczy ochrony wierzycieli ubezpieczonego w przypadku wskazania uposażonego w ubezpieczeniu na życie. Autor twierdzi, że wierzyciele ubezpieczonego niekiedy mogą wykorzystać skargę pauliańską, by zaskarżyć umowę ubezpieczenia, porozumienie między ubezpieczającym a ubezpieczonym przerzucające na tego ostatniego ciężar płacenia składek, ewentualnie zmianę przez ubezpieczającego jego wcześniejszej dyspozycji wskazującej go jako uposażonego na wypadek śmierci ubezpieczonego.
Słowa kluczowe: umowa ubezpieczenia ubezpieczenie na życie wskazanie uposażonego spadkobranie zachowek ochrona wierzycieli
- Monika Rosa
Audyt zewnętrzny (biegły rewident) a audyt wewnętrzny w zakładzie ubezpieczeń
Zmieniające się przepisy prawne, jak również szybkie zmiany w środowisku gospodarczym wzmagają konieczność bieżącego monitorowania działalności firm i szybkiej reakcji na pojawiające się ryzyka. W tym kontekście znaczna rola przypada funkcji audytu wewnętrznego oraz podmiotowi odpowiedzialnemu za badanie sprawozdania finansowego. Dla kompleksowej analizy działalności jednostki, w tym oceny systemu kontroli wewnętrznej, wskazana jest współpraca obydwu tych funkcji. Modele współpracy zależą przede wszystkim od organizacji danej firmy, stopnia jej rozwoju, rozwoju funkcji audytu wewnętrznego oraz praktyki wypracowanej w trakcie dotychczasowej współpracy audytu wewnętrznego z biegłym rewidentem. Niniejsze opracowanie ma na celu przybliżenie tej problematyki i wskazanie możliwych pól współpracy, jak również prezentację różnic roli audytu wewnętrznego i biegłego rewidenta. Intencją autorki jest zbliżenie do siebie dwóch audytów w celu zwiększenia wartości ich działań dla firm, a jednocześnie dla rozwoju własnego działania.
Słowa kluczowe: audyt wewnętrzny audyt zewnętrzny Wypłacalność II komitet audytu
Translation of Summaries into English – Anna Tulińska
- Jakub Pokrzywniak
Changed Perception of the Effects of the Entry into the Register of Prohibited Clauses and Appeal Proceedings against the Decision of the OCCP President
The Supreme Court has opted against the widespread perception of the effects of the entry of certain clauses into the register of prohibited clauses in contract standards. In accordance with this view, such an entry leads to the ban on the application of a given clause only in the standard contract, which has been subject to an abstract control, by the entrepreneur, defendant in the lawsuit, as a result of which the entry has been made. Consequently, the legal proceedings pending on appeals from the decisions of the President of the Office of Competition and Consumer Protection should be discontinued if the justification of the decision is limited to the prior entry, without a separate and independent evaluation of the clause. It would be unacceptable if the court modified the qualification of the alleged act in response to the changed Supreme Court’s perception of the effects of the entry of the clause into the register. Such a change would violate the entrepreneur’s right of defence.
Keywords: abusive clauses register of prohibited clauses violation of collective consumer interests appeal from the decision of the President of the Office of Competition and Consumer Protection
- Marcin Orlicki
Recommendation U, Distribution Guidelines, Draft Insurance and Reinsurance Activity Act, – a Chance to Change the Practice of Concluding and Implementing Group Insurance
The aim of the article is to analyse practical aspects of the implementation of the documents issued by the Polish Financial Supervision Authority in 2014, namely the Recommendation U addressed to banks and Insurance Distribution Guidelines for insurers. The author discusses the legal nature of the PFSA documents, the need for the application of the rules established in them by financial institutions, the legal consequences of circumvention of the law as interpreted by the PFSA as well as the intertemporal issues.
Keywords: bancassurance group insurance insurance on someone else’s account the Polish Financial Supervision Authority Recommendation U Distribution Guidelines clause
- Małgorzata Serwach
No Fault Insurance Systems in Polish Law and in other European Legal Systems
New models of simplified liability regarding the medical injuries have been created for several years. They are commonly referred to as no fault insurance systems. In the herein article, the author discusses two European models: a Swedish model, which is based on compulsory patients’ insurance, and a French model, the provisions of which describe the liability cases based on fault and no fault principles, with a complementary solution of subsidiary state liability resulting from social solidarity. Next, the author presents the Polish solutions, along with the damages and reimbursement claiming procedures, involving the Voivodeship Investigation Commissions procedure, which has been in force since Jan. 1. 2013. The article also outlines the legal situation of patients and their insurers, along with the doubts connected to the interpretation of the legal regulations in force. Furthermore, the present work characterizes the medical event insurances and their legal character (initially compulsory – now voluntary). Finally, the author compares the Polish solutions with the Swedish and French systems, indicating the potential course of the development of the Polish law.
Keywords: medical events liability no fault insurance medical insurance civil liability insurance medical malpractice third party insurance injuries resulting from medical events
- Bartosz Kucharski
Protection of Heirs, Persons Entitled to Reserved Portion and Creditors in Case of Designation of Beneficiary in Life Insurance
The article discuss two questions rarely mentioned in literature. The first question refers inclusion of insurance sum due to the beneficiary of life insurance or insurance premiums for reserved portion the latter is entitled to in case of succession and for the needs of his accounts with other persons entitled to the reserved portion. According to the author article 831 § 4 of Civil Code does not exclude the opinion that the insurance premiums referring the risk of the insured death may be included in the reserved portion due to the beneficiary of insurance or may be included in the estate for the needs of his accounts with other persons entitled to the reserved portion. Second question refers protection of others creditors in case of designation of beneficiary in life insurance. The author says that creditors of the insured may sometimes use actio pauliana to make ineffective towards them the contract of insurance or the agreement between the name insured and the insured transferring the burden to pay the premiums on the latter. Possibly they may use actio pauliana to make ineffective towards them the change by the name insured of his earlier disposition making him the beneficiary in case of the insured death.
Keywords: insurance contract life assurances designation of beneficiary inheritance reserved portion protection of creditors
- Monika Rosa
External Auditor and Internal Audit in the Insurance Undertaking
Changing legislation, as well as rapid changes in the economic environment enhance the need for ongoing monitoring of companies’ business and immediate response to emerging risks. In this context, a significant role is played by both the internal and external audit. The cooperation of these two functions is necessary for a comprehensive analysis of the activities of the entity, including the assessment of the internal control system. The cooperation models depend mainly on the organization of the company, the degree of its development, the growth of the internal audit function and the practice adopted in the course of previous cooperation of internal audit with the external auditor. This article aims to introduce these issues and identify possible areas for cooperation, as well as to present the differences between the role of the internal audit and the external auditor. The author’s intention is to bring the two audits closer in order to increase the value of their work not only for companies, but also for the development of their own activities.
Keywords: Internal Audit External Audit Solvency II Audit Committee