Numer 3 (88) 2016

Artykuł dotyczy wymogów Komisji Nadzoru Finansowego odnośnie sposobu projektowania typów ubezpieczeń („produktów ubezpieczeniowych”) w sposób odpowiadający potrzebom, oczekiwaniom i interesom klientów wchodzących w skład tzw. „grupy docelowej”. W artykule zostały poddane analizie poszczególne kryteria użyteczności projektowanego typu ubezpieczeń dla klientów z „grupy docelowej”, a także braku użyteczności dla klientów z „antygrupy”. Uzupełnieniem rozważań są uwagi dotyczące mocy wiążącej rekomendacji KNF oraz użytego w nich języka.

Słowa kluczowe: rekomendacje KNF projektowanie typu ubezpieczeń „grupa docelowa” „antygrupa” użyteczność ubezpieczenia ogólne warunki ubezpieczenia

Artykuł zawiera analizę zagadnień związanych z typologią ubezpieczeń grupowych. Autor oparł się na siatce pojęciowej wypracowanej w piśmiennictwie obcym. Wskazał na istnienie dwóch typów umów ubezpieczenia grupowego: umowy ubezpieczenia grupowego z przystąpieniem obowiązkowym opartej na konstrukcji umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek oraz kategorię umowy ubezpieczenia grupowego z przystąpieniem dobrowolnym opartą na formule umowy ramowej.

Słowa kluczowe: ubezpieczenie na cudzy rachunek ubezpieczenia grupowe umowa ubezpieczenia grupowego z przystąpieniem obowiązkowym umowa ubezpieczenia grupowego z przystąpieniem dobrowolnym PEICL

Kwestia konsekwencji niedoubezpieczenia dla wysokości odszkodowania (zasada odpowiedzialności proporcjonalnej) ma bardzo istotne znaczenie w praktyce ubezpieczeniowej. W niniejszym artykule autor omawia to zagadnienie dokonując rozróżnienia pomiędzy dwiema metodami obliczania wysokości odszkodowania w przypadku niedoubezpieczenia. Pierwsza z tych metod odnosi proporcjonalne umniejszenie do wyliczenia wysokości odszkodowania. Druga natomiast odnosi proporcjonalne umniejszenie do obliczenia wysokości szkody, stanowiącej podstawę do wyliczenia odszkodowania. Rozróżnienie tych metod jest kluczowe w kontekście oceny dopuszczalności określonych rozwiązań na gruncie przepisów prawa. Autor dokonuje analizy pod tym kątem zarówno w zakresie dopuszczalności stosowania odpowiedzialności proporcjonalnej co do zasady (abstrahując od przepisów dotyczących obrotu konsumenckiego), jak i w obrocie konsumenckim (kwestia klauzul abuzywnych). Autor stoi na stanowisku, że stosowanie odpowiedzialności proporcjonalnej jest generalnie dopuszczalne zarówno w obrocie niekonsumenckim, jak i konsumenckim, jednak pod warunkiem przyjęcia prawidłowej konstrukcji zasady proporcji oraz klarowności postanowień umowy ubezpieczenia i ogólnych warunków ubezpieczenia.

Słowa kluczowe: zasada proporcji odpowiedzialność proporcjonalna odpowiedzialność na pierwsze ryzyko niedoubezpieczenie

Umowa ubezpieczenia to zgodnie z art. 805 § 1 k.c. umowa odpłatna. Umowa odpłatna zgodnie z art. 2 pkt 13 ustawy Prawo zamówień publicznych stanowi zamówienie publiczne, gdy stroną jest podmiot zobowiązany do stosowania przepisów o zamówieniach publicznych. Zgodnie z art. 103 ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej do umów ubezpieczenia zawieranych z Towarzystwem Ubezpieczeń Wzajemnych przez podmioty będące członkami tego towarzystwa, nie stosuje się przepisów o zamówieniach publicznych. Przepis ten wskazuje na nieograniczony i niezwiązany z wartością zamówienia zakres wyłączenia stosowania przepisów o zamówieniach publicznych. Autor rozważa, czy przepis ten jest zgodny z przepisami prawa unijnego i ustawy o zamówieniach publicznych.

Słowa kluczowe: umowa ubezpieczenia Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych zamówienie publiczne zamówienia in house

Celem artykułu jest podsumowanie zmian w przepisach prawa, które mają wpływ na sposób oferowania umów ubezpieczenia z elementem inwestycyjnym. Główna część artykułu koncentruje się na zmianach wynikających z ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, w szczególności dotyczących ankiety potrzeb klienta, jako jednego z najistotniejszych narzędzi służących oferowaniu produktów inwestycyjnych w sposób świadomy i zrozumiały dla klienta. W tej mierze autor zawarł również rozważania na temat potencjalnej odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń w przypadku naruszenia powyższego wymogu. Pokrótce przedstawiono także zmiany wynikające z rekomendacji KNF oraz wspomniano o rozporządzeniu PRIIP i dyrektywie IDD. Artykuł zawiera próbę oceny, jak nowe regulacje wpłyną na sposób oferowania umów ubezpieczenia z elementem inwestycyjnym.

Słowa kluczowe: umowa ubezpieczenia z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym dystrybucja ubezpieczeń Wypłacalność II produkt ustrukturyzowany polisolokata ustawa o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej

Foreign Account Tax Compliance Act (FATCA)  to amerykańska ustawa wydana przez International Revenue Service (IRS), będący amerykańskim podmiotem odpowiedzialnym za pobór podatków oraz regulacje kwestii podatkowych na terenie USA. Celem ustawy jest przeciwdziałanie unikaniu płacenia podatków przez podatników będących rezydentami podatkowymi USA, którzy zdecydowali się na inwestycje środków finansowych na zagranicznych rachunkach bankowych i inwestycyjnych. System FATCA zobowiązuje zagraniczne instytucje finansowe do realizacji obowiązków sprawozdawczych dotyczących inwestycji klientów, będących rezydentami podatkowymi USA. Niedochowanie tego obowiązku łączy się z dotkliwymi konsekwencjami finansowymi dla tych instytucji. Na systemie FATCA wzorował się prawodawca europejski, opracowując Common Reporting Standards (CRS). Polscy ubezpieczyciele, tak jak i inne instytucje finansowe na całym świecie, ze względu na amerykańskie ustawodawstwo, zostały zobowiązane do wdrożenia procedur związanych z funkcjonowaniem systemu weryfikacji posiadaczy rachunków finansowych. W ślad za umową ze Stanami Zjednoczonymi zostały przyjęte polskie regulacje prawne. W rezultacie powiększył się zakres obowiązków ubezpieczycieli, co ma istotny wpływ na proces obsługi klientów, a także przekazywanie im informacji o celu gromadzenia dotyczących ich danych. FATCA ma przede wszystkim zastosowanie do umów ubezpieczenia na życie o charakterze inwestycyjnym oraz rentowych i każdy klient posiadający te umowy podlega procesowi weryfikacji, co wiąże się z obowiązkiem złożenia przez niego oświadczeń, a nawet dokumentacji uzupełniającej. W artykule przedstawiono podstawowe mechanizmy i procedury, jakie wdrożyły zakłady ubezpieczeń, a także skutki, w tym o charakterze cywilnoprawnym, w stosunku do podlegających weryfikacji umów ubezpieczenia w przypadku niedostosowania się klientów do przekazania wymaganych informacji.

Słowa kluczowe: FATCA CRS amerykański rachunek raportowany polski rachunek raportowany amerykański rezydent podatkowy procedura identyfikacji rachunków finansowych