Numer 4 (77) 2013

Tłumaczenie streszczeń artykułów na język angielski – Anna Tulińska

W artykule podjęto próbę opisania i dokonania oceny zakresu i charakteru zmian w projekcie „drugiej dyrektywy zbiorczej” i dyrektywie wprowadzającej zmiany w odniesieniu do dodatkowego nadzoru nad podmiotami finansowymi konglomeratu finansowego, które w sposób istotny mogą rzutować na ostateczny kształt pakietu Solvency II. Przeprowadzona analiza wskazuje na to, że w obszarze zastosowania środków związanych z wyceną zobowiązań z tytułu zawartych umów ubezpieczenia bardziej uwarunkowania polityczne niż charakter rozwiązań technicznych, wpłynęły na opóźnienie decyzji uczestników trilogu. Z kolei w odniesieniu do problemu nadzoru dokonana analiza może prowadzić do wniosku, że przyjmowane rozwiązania mogą wywołać zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki dla poszczególnych narodowych rynków ubezpieczeniowych. Kraje macierzyste międzynarodowych grup finansowych dążą do tego, aby przyjęte regulacje dawały priorytet nadzorowi sprawowanemu w sposób zintegrowany. Kraje goszczące spółki zależne tych grup opowiadają się z kolei za pozostawieniem jak największych kompetencji w rękach lokalnego nadzoru. Przyjmowane obecnie rozwiązania zdają się sprzyjać dużym międzynarodowym grupom finansowym.

Słowa kluczowe: Wypłacalność II pakiet LTG druga dyrektywa zbiorcza mediacja EIOPA finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej

Artykuł dotyczy problemu zasądzania zadośćuczynienia za śmierć najbliższych członków rodziny w sytuacji, gdy nastąpiła ona przed dniem 3 sierpnia 2008 r., tj. przed dniem wejścia w życie art. 446 § 4 k.c. Autor polemizuje z prezentowaną w orzecznictwie Sądu Najwyższego koncepcją, zgodnie z którą zadośćuczynienie takie może być zasądzane na podstawie art. 448 k.c., bowiem spowodowanie śmierci człowieka jest zarazem zerwaniem więzów rodzinnych łączących go z członkami jego rodziny. Argumentacja taka sporadycznie tylko pojawiała się przed rokiem 2008, nigdy zaś przed rokiem 2005. Można więc zasadnie twierdzić, że Sąd Najwyższy interpretując w nowy sposób przepis art. 448 k.c. poszukuje pretekstu, a nie rzeczywistego powodu dla uznania zasadności roszczeń o zadośćuczynienie.

Słowa kluczowe: zadośćuczynienie za śmierć najbliższego członka rodziny dobra osobiste więzy rodzinne prawo intertemporalne orzeczenia Sądu Najwyższego

Problematyka przedawnienia roszczeń, dotychczas niedoceniana przez praktykę ubezpieczeniową, odgrywa coraz większą rolę w procesach odszkodowawczych. Z natury skomplikowana materia cywilistyczna, w ubezpieczeniach rodzi dodatkowe problemy. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest fakt, że w stosunkach ubezpieczeniowych można wskazać wielość roszczeń podlegających przedawnieniu. Tematem niniejszego artykułu jest wskazanie szczególnego rodzaju powiązań pomiędzy przedawnieniem roszczeń ubezpieczeniowych oraz roszczeń stricte odszkodowawczych. Autorka omawia instytucje przedawnienia oraz mechanizm określenia terminu przedawnienia. Wskazuje na odrębności w ustalaniu terminu przedawnienia w przypadku odpowiedzialności deliktowej oraz odpowiedzialności kontraktowej, przedstawia kwestie przerwania biegu przedawnienia według ogólnych przepisów kodeksu cywilnego oraz przepisów odnoszących się do umowy ubezpieczenia. Charakteryzuje nie tylko wątpliwości praktyczne, ale przede wszystkich orzecznictwo sądowe.

Słowa kluczowe: przedawnienie roszczenia odszkodowawcze przerwanie biegu przedawnienia terminy przedawnienia ubezpieczenia OC

Przedmiotem artykułu jest problematyka ubezpieczeń elektronicznych, a także nowoczesnych metod rozstrzygania sporów. Kwestie te przedstawione zostały na tle europejskich tendencji ustawodawczych. Celem artykułu jest zaprezentowanie problematyki ubezpieczeń elektronicznych w kontekście ich charakteru transgranicznego i powiązanych z tym kwestii prawa prywatnego międzynarodowego, w tym w szczególności wyboru prawa właściwego. Analiza prowadzona w kontekście problemów wynikających ze stosowania najnowszych technologii w procesie zawierania i wykonywania umów prowadzi autorów do wniosku, że pełne wykorzystanie elektronicznych środków komunikacji dla zwiększenia popularności transakcji transgranicznych, w tym w szczególności ubezpieczeń cross-border w Europie będzie możliwe dopiero wówczas, gdy w proces ten zostaną włączone także nowoczesne metody rozwiązywania sporów, nad wdrożeniem których prowadzone są w Unii Europejskiej intensywne prace ustawodawcze. Zdaniem autorów, funkcjonowanie rynku wewnętrznego w pełnym zakresie będzie możliwe dopiero wówczas, gdy ochrona ważności i efektywności umów zawieranych online rozciągnie się także na etap rozstrzygania sporów. Dlatego też kluczowe wydaje się zwrócenie uwagi na nowoczesne formy mediacji, w tym przede wszystkim możliwości transgranicznego świadczenia działalności mediacyjnej oraz rozwoju platformy ODR (online dispute resolution). Dla rozwoju elektronicznej sprzedaży towarów i świadczenia usług, w tym ubezpieczeń, szybkie zawieranie umów musi wiązać się z możliwością szybkiego rozwiązywania sporów z nich wynikających. Takie możliwości oferuje mediacja i ODR, których zalążki można obserwować w tekstach i projektach stosownych dyrektyw. Wydaje się, że trend ten jest nie do uniknięcia także na polskim rynku ubezpieczeniowym, który, biorąc pod uwagę terminy rozpatrywania spraw przez polskie sądy może jedynie na tym skorzystać.

Słowa kluczowe: ubezpieczenia online cross-border mediacja ODR

Artykuł zawiera prezentację założeń dyrektywy reasekuracyjnej oraz specyfiki regulacji tej działalności w prawie polskim. W sposób szczególny omówiono w oparciu o analizę prawno- porównawczą, zagadnienie działalności reasekuratorów z siedzibą poza Europejskim Obszarem Gospodarczym. Wskazano także na szczegółowe konsekwencje istniejącego obecnie stanu prawnego w prawie polskim. Autor sformułował również wnioski de lege ferenda postulując, aby w aktualnych pracach nad nową umową o działalności ubezpieczeniowej dokonać absorpcji modelu austriackiego co do określenia miejsca działalności zarówno ubezpieczyciela w ubezpieczeniach bezpośrednich, jak i też reasekuratora.

Słowa kluczowe: reasekuratorzy spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego prawodawstwo krajowe państw członkowskich Unii Europejskiej dyrektywa reasekuracyjna ustawa o działalności ubezpieczeniowej umowa reasekuracji

Ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (UFK) są jednym z najważniejszych produktów oferowanych przez ubezpieczycieli. Wiele problemów związanych z ich funkcjonowaniem wynika z braku właściwej, wyczerpującej informacji dla klienta, dotyczącej charakteru tego produktu i ryzyka z nim związanego. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom konsumentów Polska Izba Ubezpieczeń (PIU) w dniu 28 sierpnia 2013 r. przyjęła Rekomendację dobrych praktyk informacyjnych dotyczących ubezpieczeń na życie związanych z UFK, wprowadzając tzw. Kartę Produktu – dokument zawierający dodatkowe informacje o produkcie, przedstawione w sposób zrozumiały, umożliwiający porównanie z innymi ofertami i poznanie ryzyka, dostarczane klientowi w fazie przedsprzedażowej. Rekomendacja PIU jest zgodna z założeniami projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie dokumentów zawierających kluczowe informacje, dotyczące produktów inwestycyjnych (tzw. PRIPs).

Słowa kluczowe: bancassurance ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym dobre praktyki kluczowe informacje o produkcie Karta Produktu

W artykule dokonano oceny kwestii, czy fakt wypłaty świadczeń ze środków publicznych na rzecz osób, których mienie zostało uszkodzone lub zniszczone podczas powodzi, powinien być uwzględniany przy wypłacie odszkodowania z ubezpieczenia tego mienia. Autor analizuje dorobek orzecznictwa Sądu Najwyższego dotyczącego zbiegu świadczeń odszkodowawczych (w tym z umowy ubezpieczenia) ze świadczeniami z innych tytułów, stając na stanowisku, że rozstrzygnięcie tego zagadnienia sprowadza się do oceny charakteru zasiłku otrzymanego przez poszkodowanego. Jeżeli wysokość zasiłku zależy od wysokości poniesionej szkody, przemawia to za odszkodowawczym charakterem zasiłku. Ta okoliczność natomiast w połączeniu z faktem, że źródłem obu świadczeń (tj. odszkodowania z umowy ubezpieczenia oraz zasiłku dla powodzian) jest to samo zdarzenie (to jest powódź) przemawia za tezą, iż zasiłek powinien być zaliczony na poczet odszkodowania z umowy ubezpieczenia – to jest zmniejszyć kwotę odszkodowania wypłacanego przez ubezpieczyciela (kompensacja).

Słowa kluczowe: zasiłek dla powodzian powódź ubezpieczenie mienia odszkodowanie ubezpieczeniowe a zasiłek kumulacja/kompensacja odszkodowania z ubezpieczenia i innych świadczeń

Celem artykułu jest przedstawienie prawnych uwarunkowań związanych z możliwością współpracy pośredników ubezpieczeniowych, w tym w szczególności w zakresie podziału otrzymywanego przez nich wynagrodzenia. Kwestie te przedstawiono pod kątem współpracy agentów ubezpieczeniowych oraz współpracy pomiędzy brokerami ubezpieczeniowymi. W obu przypadkach omówiono regulacje ogólne, przepisy dotyczące wynagrodzenia oraz poglądy przedstawicieli doktryny i orzecznictwa. Poruszono również problematykę podatkową, wyjaśniając zakres zwolnienia omawianego wynagrodzenia z podatku VAT. Artykuł wpisuje się w bieżące trendy na rynku, na którym coraz częściej pojawiają się zaawansowane formy współpracy, obejmujące kilka podmiotów po stronie pośredników ubezpieczeniowych. W związku z tym konieczna jest dyskusja nad istniejącym stanem prawnym, dopuszczalnym zakresem prowadzenia takiej współpracy oraz potencjalnymi ryzykami, jakie się z tym wiążą.

Słowa kluczowe: pośrednictwo ubezpieczeniowe agent ubezpieczeniowy broker ubezpieczeniowy wynagrodzenie pośredników ubezpieczeniowych zakres działalności pośredników ubezpieczeniowych opodatkowanie wynagrodzenia pośredników ubezpieczeniowych zwolnienia z podatku VAT

Celem artykułu jest przedstawienie wpływu na sprawozdawczość zakładów ubezpieczeń projektowanych lub już opublikowanych zmian w standardach, które mają szczególne znaczenie dla rachunkowości tych podmiotów. W artykule skoncentrowano się na omówieniu takich standardów jak MSSF 9 „Instrumenty Finansowe”, MSSF 4 „Umowy ubezpieczenia” faza II oraz MSR 18 „Przychody”. Zaprezentowano wpływ powyższych zmian na sytuację finansową jednostki, w szczególności na kształtowanie się wyniku finansowego po wdrożeniu nowych regulacji. Poruszono również zagadnienia związane z przygotowaniem zakładów ubezpieczeń do wdrożenia nowych regulacji.

Słowa kluczowe: MSR MSSF Solvency II rachunkowość sprawozdawczość instrumenty finansowe rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe wycena

Teza Przepis art. 433 k.c. nie ma zastosowania do odpowiedzialności za szkodę polegającą na zalaniu lokalu położonego niżej z lokalu znajdującego się na wyższej kondygnacji