Numer 3 (84) 2015

Tłumaczenie streszczeń artykułów na język angielski – Anna Tulińska

Artykuł zawiera analizę podstawowych założeń bezpośredniej likwidacji szkód z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w dwóch wariantach. Wariant pierwszy,  jednostronny polega na przyjmowaniu przez ubezpieczyciela OC zlecenia likwidacji szkody od własnego klienta. Wariant drugi,  wielostronny polega na wzajemnym zlecaniu likwidacji szkód przez ubezpieczycieli objętych ogólnorynkowym porozumieniem i – co dyskusyjne – zleceniu poszkodowanego. W artykule podjęte zostały kwestie wpływu wprowadzenia bezpośredniej likwidacji szkód na wzmożenie konkurencji jakościowej pomiędzy ubezpieczycielami (polegającej na poprawie jakości likwidacji szkód).

Słowa kluczowe: bezpośrednia likwidacja szkód ogólnorynkowe porozumienie likwidacja jednostronna likwidacja wielostronna.

Umowy ubezpieczenia na życie są zawierane dla zapewnienia stabilności finansowej osobom bliskim, a przede wszystkim małoletnim dzieciom. W polskim prawie brakuje całościowego rozwiązania kwestii wykonywania zarządu nad majątkiem małoletniego dziecka, uwzględniającego realia i oczekiwania społeczne, np. poprzez możliwość ustanowienia w testamencie zasad zarządu majątkiem dziecka. Ten stan prawny rzutuje na wypłatę świadczeń małoletnim uposażonym z tytułu umów ubezpieczenia na życie ze względu na ograniczony wpływ ubezpieczonego rodzica na sposób wydatkowania tej kwoty przez opiekuna dziecka, a przede wszystkim zabezpieczenie interesów majątkowych dziecka. Zakłady ubezpieczeń wdrożyły procedury mające na celu ochronę, w istniejących granicach prawa, interesów majątkowych uposażonych małoletnich. Zdaniem autorek, celowe jest stworzenie dobrych praktyk rynkowych, aby ujednolicić stosowane procedury, w szczególności ze względu na nacisk ustawodawcy oraz nadzoru ubezpieczeniowego na sprawny sposób realizacji wypłaty świadczeń ubezpieczeniowych.

Słowa kluczowe: małoletni uposażony ubezpieczenie na życie brak zdolności do czynności prawnych przedstawiciel ustawowy przekroczenie zwykłego zarządu rozporządzenie majątkiem małoletniego dziecka.

W artykule przedstawiono kompleksowe podejście do organizacji procesu identyfikacji i weryfikacji zjawisk związanych z przestępczością ubezpieczeniową w Polsce. Główną rolę w tym procesie, w zakresie ubezpieczeń komunikacyjnych, odgrywa Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny dzięki nowelizacji ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i  Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych z dnia 19 sierpnia 2011 r. (Dz. U. z 2011 r. Nr 205, poz. 1210). Dla osiągnięcia wysokiej skuteczności działań konieczne jest zaangażowanie zarówno zakładów ubezpieczeń, Policji, jak i prokuratury. Na UFG spoczywa obowiązek takiego zorganizowania obiegu informacji, aby zakłady ubezpieczeń zmniejszyły swoje straty z tytułu nienależnie wypłaconych odszkodowań, a organy powołane do ścigania przestępstw zwiększyły skuteczność wykrywania i przeciwdziałania zjawisku. Omówiono podstawy prawne uprawnień i ograniczeń w organizacji procesu, proponując rozstrzygnięcie wybranych wątpliwości interpretacyjnych, oraz uporządkowano słownik pojęć. W dalszej kolejności zaprezentowano kilka ważnych elementów procesu, takich jak metody identyfikacji czy zorganizowanie bazy wiedzy, których wykorzystanie zapewni wysoką skuteczność działań, a jednocześnie umożliwi poszanowanie słusznych praw z zakresu ochrony danych osobowych i tajemnicy ubezpieczeniowej.

Słowa kluczowe: przestępczość ubezpieczeniowa fraud baza wiedzy Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny.

Na globalnym rynku ubezpieczeń dokonuje się proces głębokich i znaczących zmian. Ubezpieczenia nabrały charakteru globalnego bardziej niż kiedykolwiek w historii. Unia Europejska jest  największym jednolitym rynkiem ubezpieczeń, zwłaszcza w obliczu wprowadzenia jednolitego systemu prawa i nadzoru w ramach dyrektywy Wypłacalność II w  2016 r. Kryzys finansowy spowodował głębokie zmiany w nadzorze instytucji finansowych, zwłaszcza w kwestii ryzyka systemowego i koncepcji systemowo ważnych instytucji finansowych. Wszystkie te zmiany prowadzą do dalszej globalizacji instytucji finansowych, w tym ubezpieczeń. Ale Stany Zjednoczone Ameryki Północnej nadal są bardzo odmiennym od reszty świata rynkiem ubezpieczeniowym. W artykule autor zadaje pytanie, czy zbliżenie europejskiego i amerykańskiego rynku ubezpieczeniowego, proponowane w ramach Transatlantyckiego Partnerstwa w Dziedzinie Handlu i Inwestycji, jest możliwe i realne. Obecna struktura i tradycja obu rynków czyni odgórnie narzucone partnerstwo trudnym do wprowadzenia. Wskazane jest raczej podejście stopniowej harmonizacji bez niepotrzebnych szoków dla istniejących struktur i tradycji.

Słowa kluczowe: wymagania kapitałowe wypłacalność Wypłacalność II nadzór ubezpieczeń.

W artykule przedstawiono wybrane problemy z zakresu podatku VAT powstające w odniesieniu do umów o wspólne przedsięwzięcie, zawieranych przez agentów ubezpieczeniowych w celu wspólnego świadczenia usług pośrednictwa na rzecz zakładu ubezpieczeń. Nie ulega wątpliwości, że formuła współpracy ubezpieczyciela z agentami działającymi w ramach „wspólnego przedsięwzięcia” cieszy się rosnącą popularnością. Popularność ta wynika zarówno z przesłanek prawnych (regulowany charakter rynku, planowana nowelizacja prawa w odniesieniu do prowadzenia działalności ubezpieczeniowej), jak i z dostępnej w omawianym modelu optymalizacji podatkowej, związanej z możliwością bardziej elastycznego zastosowania zwolnienia z podatku VAT. Choć z prawnego punktu widzenia brak jest przeciwwskazań dla dystrybucji umów ubezpieczenia w opisanym modelu współpracy, to należy uwzględnić, że stanowi on novum na polskim rynku. Stąd jego wdrożenie powinno każdorazowo zostać poprzedzone odpowiednią analizą prawną, jak również szczegółową analizą i planowaniem podatkowym – co pozwoli na eliminację ewentualnych ryzyk, a także pełne wykorzystanie dostępnych możliwości optymalizacyjnych.

Słowa kluczowe: podatek VAT zwolnienie z VAT pośrednictwo ubezpieczeniowe agent ubezpieczeniowy.

Celem artykułu jest wskazanie i opis najbardziej charakterystycznych ryzyk ubezpieczeniowych w ubezpieczeniach dzieł sztuki. Autor, zwracając uwagę na niestandardowość dzieł sztuki, zauważa, że zakres i rodzaj ochrony ubezpieczeniowej będzie w wypadku tych ubezpieczeń wyjątkowo zróżnicowany. Mimo tak indywidualnego charakteru omawianego przedmiotu ubezpieczenia istnieje możliwość wyszczególnienia ryzyk najbardziej relewantnych dla tego typu ubezpieczeń. Pierwszym z nich jest ryzyko kradzieży dzieła sztuki, drugim działalność żywiołów, w ramach trzeciej grupy ryzyk są umieszczone pozostałe ryzyka powszechne w praktyce ubezpieczeniowej – ryzyko dewastacji dzieła sztuki, ryzyka w transporcie  i  podczas renowacji dzieła sztuki. Artykuł, poza odwołaniem się do orzecznictwa i piśmiennictwa prawniczego oraz literatury z zakresu rynku dzieł sztuki, zawiera odniesienia historyczne, kulturowe oraz gospodarcze.

Słowa kluczowe: ubezpieczenia majątkowe ubezpieczenia dzieł sztuki ryzyko ubezpieczeniowe.